Hard werken aan samenwerking gmr-cvb: ‘Vrij, veilig en vol vertrouwen’

Onderwijsstichting Movare in Zuid-Limburg zou je een ‘onderwijsreus’ kunnen noemen, als je naar de omvang en de bijbehorende getallen kijkt. Ruim 11.000 leerlingen, bijna 1100 medewerkers, 47 scholen (vooral po) op meer dan 50 locaties. Ondanks die afstand zijn de onderlinge lijntjes kort, zeggen zowel de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad als het college van bestuur. Angèle Gubbels, secretaris van de gmr: “Niemand heeft een verborgen agenda. We kunnen elkaar vrijuit bevragen. De sfeer is goed en veilig.”

Vliegen afvangen

Daar hebben ze met z’n allen wél hard aan gewerkt, zeggen ze eensgezind. Zowel cvb als gmr hebben hun houding de afgelopen twee jaar drastisch veranderd. “Er was sprake van een vertrouwensbreuk”, zegt vicevoorzitter Abe Brouns over het verleden. “Het ging soms meer om de procedures dan om de inhoud.” Bestuursvoorzitter Ryszard Kruszel: “Voor het cvb was destijds gebruikelijk: medezeggenschap komt achteraf. Dat wilden we niet meer, we wilden serieuze mede-zeggenschap. De relatie tussen gmr en cvb was zeker niet denderend en daar worstelden wij als bestuurders mee. En we vonden ook dat we daar een eigen verantwoordelijkheid in hadden.”

De gmr zocht begeleiding en volgde een training: nu staat de inhoud altijd voorop en er is veel aandacht besteed aan het opbouwen van goede communicatie en vertrouwen met het cvb. “Dat vertrouwen in elkaar is er nu weer.” Het cvb hoorde van het project Versterking Medezeggenschap, trok daar aan de bel en projectleidster Kitty Ramakers kwam naar Kerkrade om bestuur en gmr te adviseren over verbetermogelijkheden. Bestuurder Kiki Huijnen: “Het was echt een eyeopener voor ons. We hebben veel tips & tricks gekregen en zo werken we nu.” Wat is daarbij het belangrijkste? “Vertrouwen”, vinden zowel gmr als cvb. Kruszel: “In het onderwijs hebben we een gezamenlijk doel: het beste onderwijs voor het kind. Wij kunnen als cvb niets alleen besluiten, wij hebben de inbreng van iedereen nodig. De inzichten van ouders, leerkrachten en medewerkers zijn heel erg belangrijk. Samen heb je heel veel verstand van het onderwijs”

Alles wat er speelt

Het dagelijks bestuur van de gmr overlegt nu elke twee weken met het bestuur. “Daar bespreken we niet alleen de agendapunten, maar álles wat er speelt, ook als het niet direct gmr-gerelateerd is”, zegt gmr-secretaris Gubbels. “Als je serieus mee wilt praten, moet je weten wat er speelt in een organisatie, de samenhang kennen.”  De gmr is betrokken en wordt goed geïnformeerd, zegt Gubbels verder: “We worden van het begin af aan mee genomen bij het opstellen van stukken. Als het officieel onze kant op komt, kennen we alle ins en outs al. Dan zijn stukken soms al aangepast op ons verzoek.” Kruszel: “Maar de gmr heeft aan het eind van de rit natuurlijk toch weer een andere rol. Je moet als cvb accepteren dat je kunt overleggen en dat het resultaat daarvan wel wordt beoordeeld.”

Natuurlijk blijft er soms verschil van inzicht, erkennen ze allemaal. Brouns: “Als personeel en ouders kijk en lees je anders: wat betekent iets voor mijn kind, of voor mijn werk als leerkracht. Als dat aspect niet in een stuk staat, of onduidelijk wordt geformuleerd, dan ontbreekt er iets. Een stuk wordt inhoudelijk ook sterker als je die aspecten wél benoemt en meeneemt.” Huijnen: “Dat realiseer je je soms niet als cvb, hoe slecht een formulering kan vallen. Een gmr ziet echt andere dingen dan directeuren en een werkgroep die daarmee bezig is. Het is goed dat zoiets in het voortraject dan al wordt opgemerkt.”

Werkkostenregeling

Natuurlijk bestaan er belangentegenstellingen. Het cvb wilde de geldende werkkostenregeling (40 cent per kilometer) aanpassen naar 28 cent, het bedrag dat in de cao staat. “Zo’n riante regeling kun je toch niet verdedigen?” vindt Kruszel. Hij dacht het ‘even snel’ te regelen, maar de gmr ging daarvoor liggen. “Wat zijn opgebouwde rechten, moet dat voor iedereen gelden? Het leverde veel discussie op en het besluit is toen uitgesteld en nu ligt er een regeling waar iedereen zich in kan vinden.”

Niet alleen de relatie cvb-gmr kon beter, dat gold ook voor de verbinding met de mr’s van de aangesloten scholen. Sinds enige tijd houdt de gmr daarom thema-avonden, steeds op een andere school. Onderwerpen die daar aan bod komen zijn bijvoorbeeld het werkverdelingsplan, de begroting of het taakbeleid. De bijeenkomsten zijn bedoeld voor mr-leden. Er zijn meestal drie workshops waaruit gekozen kan worden en er is ruimte voor discussie onderling. Ook het cvb en de directeuren kunnen hierbij aansluiten. Gubbels en Brouns: “Medezeggenschap gáát ergens over. We willen als gmr, de mr’s en directeuren ontmoeten, als profs onder elkaar die het allemaal samen doen voor de kinderen.”

Nuttige feedback

De themabijeenkomsten worden steeds drukker bezocht. Soms is er iemand namens de vakbond om informatie te geven, het is voor alle betrokkenen zowel brengen als halen: “Wij krijgen zo hele nuttige feedback”, zegt het cvb. Gubbels: “We horen van mr-leden dat ze nuttige informatie krijgen die ze ook direct kunnen gebruiken. Het is zeker geen statische vergadering, maar gestreefd wordt naar een dynamische en relatief korte bijeenkomst. Het gaat om de inhoud. Iedereen heeft het al druk genoeg. We willen inspireren.” Brouns en Gubbels: “De mr krijgt straks instemmingsrecht op hoofdlijnen van de begroting. Dat kan ook een thema-avond worden, zo haal je onrust weg en zorg je voor goede informatie.” Kruszel: “Zo laat je als organisatie ook zien dat je medezeggenschap belangrijk vindt.”

Abdijcomplex

Nog even over die afstand. Het bestuursbureau van Movare is gehuisvest in het abdijcomplex Rolduc, een voormalig kleinseminarie in het groene gebied buiten Kerkrade. Deze luxueuze, monumentale omgeving leidt soms wel tot opgetrokken wenkbrauwen op de scholen, bevestigen zowel gmr als cvb. “Natuurlijk leeft dat sentiment”, zegt Huijnen. “Dat wij hier in onze ivoren toren zitten. Maar wij zitten hier heus niet te dineren, we nemen ook gewoon onze boterhammetjes mee, hoor.” Gubbels: “Ik zit hier nu sinds een jaar ook twee dagen per week. Dan merk je wel dat het toch anders is dan je van een afstand denkt.” Het gedeelte waar Movare kantoor houdt is aan de binnenzijde overigens helemaal niet bijzonder luxueus. En bijeenkomsten, functioneringsgesprekken en overleggen, vinden altijd plaats op één van de scholen, en niet op het bestuursbureau. Als cvb moet je de boer op, vinden Kruszel en Huijnen. “Wij willen gekend worden, dus we gaan naar de scholen toe. Als er bijvoorbeeld een vacature is voor een directeur gaan we langs bij de mr op die school en praten over hun rol bij het opstellen van een profiel.”

Dat naar buiten gaan geldt voor alle mensen van de ondersteunende diensten, zoals salarisadministratie en facilitair, die ook allemaal hun werkplek op de locatie Rolduc hebben. “Als je hier te lang zit kan dat ook vervreemdend werken, dus we zeggen tegen al onze medewerkers: ga zo veel mogelijk naar de scholen. Je moet weten voor wie je het doet, en oppassen dat de scholen, de kinderen en de mensen die er werken nummertjes worden.” Huijnen vindt overigens wel dat een verhuizing van het cvb een verbetering zou zijn. “We willen de fysieke afstand tot de scholen graag verkleinen. Als bestuursbureau in het onderwijs wil je het liefst naast of in een school zitten. We zijn daarover in overleg met de gemeente Kerkrade.”