Overnameboetes voor uitzendkrachten: wat speelt er en wat kan de MR doen?
Signalen uit het onderwijs: De AOb ontvangt steeds vaker signalen dat scholen bij het overnemen van uitzendkrachten worden geconfronteerd met overnameboetes. Dat betekent dat een schoolbestuur geld moet betalen aan het uitzend- of detacheringsbureau om de medewerker een vast contract aan te bieden. Zo belanden onderwijsmiddelen niet in het klaslokaal, maar in de kas van commerciële bureaus.
De Algemene Rekenkamer bevestigde dit beeld in haar rapport Focus op inhuur van docenten (2023). Daaruit blijkt dat overnamekosten regelmatig in contracten voorkomen. Mede op basis daarvan heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen om deze praktijk te stoppen. Het ministerie van OCW werkt momenteel aan een uitwerking van die motie.
Waarom dit belangrijk is voor de MR
Overnameboetes raken direct aan het taak- en formatiebeleid van een school. Een docent die graag in dienst wil treden bij de school waar hij of zij dagelijks werkt, kan tegengehouden worden door zulke contractafspraken. Dat beperkt de ruimte van het bestuur om structureel personeel te binden en belemmert de stabiliteit in het team.
Formeel mag een uitzendbureau een redelijke vergoeding vragen in verband met verleende diensten (artikel 9a, lid 2 Waadi). De hoogte van deze vergoeding is echter wisselend en niet eenduidig. Voor de AOb blijft het onderwijsgeld naar commerciële bureaus laten gaan moreel onwenselijk.
Op basis van de Wet medezeggenschap op scholen (WMS) heeft de MR meerdere rechten: overleg- en agendarecht (artikel 6 lid 1), initiatiefrecht (artikel 6 lid 2), adviesrecht bij hoofdlijnen van financieel beleid (artikel 11 lid 1b) en instemmingsrecht bij het taak- en formatiebeleid. Daarmee kan de MR het bestuur vragen om transparantie en beleid rondom de inzet van uitzendkrachten. Het draagt bij aan het doel dat onderwijspersoneel in vaste dienst werkt onder een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd en valt onder de cao.
Oproep aan MR’en
De AOb heeft op dit moment onvoldoende zicht op de afspraken die schoolbesturen maken met uitzend- en detacheringsbureaus. Daarom vragen wij MR-leden om hun rechten te benutten en de contracten tussen schoolbestuur en bureau op te vragen. Zo krijgen we gezamenlijk beter inzicht in de hoogte en voorwaarden van eventuele overnameboetes.
Door deze informatie te delen kan de MR bijdragen aan een overzicht van de praktijk, zonder dat er details van individuele medewerkers nodig zijn. Op die manier helpt de MR ons duidelijk te maken hoe groot dit probleem is en waarom onderwijsgeld in de klas moet blijven. Mocht je relevante informatie voor ons, of vragen, hebben, kan je dit mailen naar ewolters@aob.nl
Wat kan jij als MR-lid concreet doen?
- Vraag contracten op: Gebruik je informatierecht (artikel 8 lid 1 WMS) om zicht te krijgen op afspraken over overnameboetes.
- Bespreek het in het overleg: Zet het onderwerp op de agenda van het overleg met het bestuur. Vraag om toelichting en onderbouwing.
- Geef advies of stel beleid voor: Maak gebruik van het initiatief- en adviesrecht (artikelen 6 en 11 WMS) om aan te geven dat overnameboetes onwenselijk zijn en dat alternatieve oplossingen onderzocht moeten worden.
- Volg ontwikkelingen: Houd het beleid van OCW en uitspraken van de Tweede Kamer in de gaten, zodat je MR altijd actueel advies kan geven.
