Eerst een nieuwe directeur-bestuurder benoemen en dan vijf dagen later advies vragen aan de medezeggenschap? De Stichting Islamitische School Amsterdam dacht ermee weg te komen, maar de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad van de drie As-Siddieqscholen legde zich er niet bij neer.

Een advies, het is al vaker vastgesteld door de geschillencommissie, moet wel invloed kunnen hebben op het te nemen besluit. Dat lukt niet als de directeur-bestuurder de aanstellingsbrief al in huis heeft terwijl de gmr nog vergadert.

Tijdens de geschilprocedure keek het schoolbestuur de andere kant op: geen overleg, geen reactie op de correspondentie van de commissie, en pas op de zittingsdatum een verzoek tot uitstel. Daar was de gmr wel aanwezig maar het schoolbestuur liet verstek gaan, zodat de hele zaak werd afgewikkeld op basis van beschikbare documenten en de informatie van de gmr. De commissie vond de situatie duidelijk genoeg: de waarborgen in de wet voor een juiste en volledige invulling van het adviesrecht waren geschonden en daardoor ging er een streep door de benoeming.

Klaar en terug naar het harmonische overleg dat de kern is van medezeggenschap in het onderwijs? Nog lang niet, de overlegpartner tekende hoger beroep aan bij de Ondernemingskamer en daar kantelde de zaak. De hogere rechter constateerde namelijk dat de geschillencommissie te snel tot haar oordeel was gekomen. Alleen procedurele fouten zijn niet genoeg om te boordelen of het schoolbestuur heeft gefaald, de benoeming dient ook inhoudelijk te worden gewogen. Dat deed de Ondernemingskamer in hoger beroep zelf, met als uitkomst dat de directeur-bestuurder aan mocht blijven.

Opnieuw is de kwestie niet afgedaan, want tussen deze medezeggenschappers en hun schoolbestuur lopen nog meer geschillen, onder andere over de kostenvergoeding van juridische ondersteuning. Zowel binnen het bestuur als binnen de gmr heerst onderlinge onenigheid. Zo had de Inspectie van het Onderwijs drie bijeenkomsten nodig doordat gmr-leden niet allemaal tegelijk met de inspecteurs wilden spreken. Bestuurders schreven elkaar in en uit bij de Kamer van Koophandel.

Het ministerie van Onderwijs bemoeit zich al anderhalf jaar met deze ontwikkelingen. Aanmoedigingen om de scholen beter te besturen hebben nog onvoldoende resultaat en daarom draait OCW op het moment van schrijven de duimschroeven aan door geld in te houden. Het voortbestaan van de drie scholen met samen meer dan duizend leerlingen is daarmee in gevaar. Ook dat heeft bestuur en gmr nog niet dichter bij elkaar gebracht.

Landelijke Commissie voor Geschillen WMS 50462, 19 oktober 2023

Gerechtshof Amsterdam 200.334.779/01 OK, 29 januari 2024